Nhìn Ra Bốn Phương : Tin Cập Nhật Thứ Sáu 22/9

Ấn, Nhật hợp tác ở Biển Đông, giúp VN vũ khí chống lại Trung Quốc

Quan ngại về sự cần thiết phải kiềm hãm sức mạnh áp đảo của Trung Quốc trong khu vực, Ấn Độ và Nhật Bản có thể mở các cuộc tuần tra chung trên Biển Đông, hoặc bán vũ khí cho các đối thủ của Bắc Kinh tiếp theo sau hai buổi họp song phương cấp cao trong tháng này.<!>

Theo các chuyên gia, Ấn Độ và Nhật Bản có thể bán hoặc cho không vũ khí cho các nước tranh giành chủ quyền với Bắc Kinh như Việt Nam, để các nước này có thể xây dựng một lực lượng phòng thủ hùng mạnh hơn chống lại Bắc Kinh. Nhật Bản có thể sử dụng lực lượng tuần duyên hoặc tàu hải quân để tuần tiễu Biển Đông và qua đó, chứng tỏ rằng Biển Đông vẫn mở rộng cho tàu bè quốc tế qua lại, bất chấp tuyên bố của Trung Quốc rằng Bắc Kinh sở hữu tới 90% diện tích Biển Đông.

Các nhà phân tích nói Ấn Độ có thể tiếp tục hợp tác với Việt Nam để khai thác dầu hỏa và khí đốt dưới biển.

Ông Gregory Poling, Giám đốc Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở thủ đô Washington (CSIS), nói:

“Dehli và Tokyo trong thời gian qua đều tăng cường các nỗ lực nhằm xây dựng khả năng quân sự của các nước trong khu vực. Nhật Bản chủ yếu tập trung vào việc cung cấp tàu tuần tiễu và huấn luyện các quốc gia Đông Nam Á, trong khi Ấn Độ bán vũ khí và huấn luyện cho hải quân Việt Nam.”

Hai cuộc họp cấp cao trong một tuần

Thủ Tướng Nhật Bản Shinzo Abe gặp vị tương nhiệm Narendra Modi ở Ấn Độ trong hai ngày 13 và 14/9 để thảo luận việc “củng cố hợp tác an ninh hàng hải”, theo một thông báo của Bộ Ngoại giao tại Tokyo.

Hôm thứ Hai, Ngoại Trưởng của hai nước đã gặp Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson tại trụ sở Liên Hiệp Quốc để bàn về quyền tự do hàng hải và sự cần thiết phải tuân thủ luật pháp quốc tế, theo người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Ấn Độ.

Giới phân tích tin rằng chủ đề của các cuộc đàm đạo trong cả hai buổi họp nhắm vào Trung Quốc, kể cả sự bành trướng của Bắc Kinh từ năm 2010 tới nay trong vùng biển tranh chấp.

Cả Ấn Độ lẫn Nhật Bản đều không có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông, nhưng hai nước đã chứng kiến với thái độ lo ngại sự trỗi dậy của Trung Quốc để trở thành nền kinh tế lớn nhất và sức mạnh quân sự hùng hậu nhất tại Châu Á. Bất chấp cuộc họp với ông Tillerson ở New York, chính phủ Mỹ được cho là chỉ chú trọng tới việc quân sự hóa của Triều Tiên.

Cấp vũ khí cho các nước tranh chấp chủ quyền Biển Đông với TQ

Nhật Bản và Ấn Độ có thể bán thêm vũ khí cho 4 nước Đông Nam Á có vùng biển chồng lấn với tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trong Biển Đông, theo các nhà phân tích.

Nhật Bản hồi tháng Giêng năm nay ra dấu hiệu cho thấy nước này sẵn sàng tặng Việt Nam 6 tàu tuần duyên để giúp Hà nội tăng cường khả năng hàng hải.

Từ những năm đầu của thập niên 1970, Việt Nam đã 3 lần chạm trán với tàu Trung Quốc. Hồi tháng 8 năm ngoái, Nhật Bản bắt đầu bán cho Philippines 10 tàu tuần duyên qua một thỏa thuận cho vay với lãi xuất ưu đãi.

Ấn Độ đã thảo luận với Việt Nam về việc cung cấp tên lửa hành trình siêu thanh BrahMos mà nước này cùng phát triển với Nga, và nhiều tên lửa khác nữa, đã khiến cơ quan ngôn luận của nhà nước Trung Quốc tố cáo Ấn Độ là gây rối.

Ấn Độ hồi tháng 9/2016, đề nghị một gói tín dụng quốc phòng mới trị giá 500 triệu USD cho Việt Nam để mua thiết bị quốc phòng, kể cả các tàu tuần tiễu.

Điều tàu đi tuần trên các vùng biển tranh chấp

Nhật Bản có thể thách thức Trung Quốc bằng các cuộc tuần tiễu “không ầm ĩ” trên Biển Đông, theo Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS) Yusof Ishak ở Singapore

Vào tháng 5, Nhật Bản phái tàu chiến chở máy bay trực thăng Izumo ra Biển Đông, ghé thăm các bến cảng ở Đông Nam Á trên đường tới dự cuộc tập trận chung với Hoa Kỳ.

Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp nhận định:

"Điều mà họ làm là điều một chiếc tàu tới Vịnh Aden, và trên đường trở về, họ ‘kiểu như’ tuần tra Biển Đông, đồng thời ghé thăm các bến cảng Việt Nam,…Tuy nhiên họ không cố ý hoạch định bất kỳ chương trình tự do hàng hải nào trên Biển Đông vì lo ngại có thể khiêu khích Trung Quốc.

Tiến sĩ Hiệp nói thêm:

"Nhưng trong tương lai thì tôi không chắc, bởi vì rõ ràng là Nhật Bản cũng chú ý quan tâm và tìm cách kiềm hãm các tham vọng của Trung Quốc ở Biển Đông.

Các cuộc tuần tra sẽ cho thấy rằng biển, với nguồn thủy sản vô cùng phong phú, vẫn mở cho các nước khác bất chấp Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền của tuyến hàng hải nằm ở bờ biển phía nam Trung Quốc.

Trung Quốc đã củng cố quyền kiểm soát và gây giận dữ cho các nước khác có tuyên bố chủ quyền chồng chéo trên vùng biển tranh chấp, khi nước này lắp đất xây các đảo nhân tạo có khả năng đón nhận máy bay chiến đấu và có trang bị các hệ thống radar.

Brunei, Malaysia, Đài Loan, Việt Nam và Philippines cũng tuyên bố chủ quyền chồng chéo tại một phần hoặc toàn phần Biển Đông, cạnh tranh với tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh.

Ông Andrew Yang, Tổng thư ký Hội đồng Nghiên cứu Chính sách Trung Quốc, một think tank của Đài Loan, nói Ấn Độ và Nhật Bản có thể hợp tác để thực hiện các cuộc tuần tra chung, sử dụng tàu tuần tra ven biển.

Ông Yang nói thêm: "Có lẽ hai nước này sẽ tăng các hoạt động chung để chứng minh rằng Nhật Bản và Ấn Độ hợp tác chặt chẽ với nhau để buộc các nước trong khu vực phải hành xử theo đúng quy định của luật pháp quốc tế trên Biển Đông và trong khu vực. - VOA

Triều Tiên dọa thử bom H ở Thái Bình Dương --- TT Trump: ‘Kim Jong Un là người điên’ --- Kim Jong-un nói cần vũ khí hạt nhân vì Trump 'loạn trí'

Bắc Triều Tiên ra dấu hiệu cho thấy Bình nhưỡng có thể sớm thử nghiệm một quả bom nhiệt hạch, còn gọi là bom H, ở Thái Bình Dương, sau khi lãnh tụ Kim Jong Un cảnh cáo sẽ đáp lại lời đe dọa và các biện pháp chế tài mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump bằng một hành động khiêu khích tương xứng.

Nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên hôm thứ Sáu đáp trả bài diễn văn của ông Trump đọc tại trụ sở Liên Hiệp Quốc hôm 21/9, trong đó ông Trump gọi ông Kim là "Rocket Man"- “Gã tên lửa trong một sứ mệnh tự sát”, và miêu tả chính quyền ở Bình Nhưỡng là một "chế độ đồi truỵ", ông còn tuyên bố rằng nếu bị buộc phải tự vệ hoặc bảo vệ các đồng minh, Hoa Kỳ sẽ "hoàn toàn tiêu diệt Bắc Triều Tiên."

Ông Kim hôm thứ Sáu nói ông Trump biểu hiện hành vi của "một kẻ bị rối loạn tinh thần" khi đe dọa tiêu diệt một quốc gia có chủ quyền. Ông Kim gọi tổng thống Mỹ là "kẻ bất hảo, một tên côn đồ" và thề đáp trả những lời sỉ nhục của ông Trump bằng "biện pháp phản công cứng rắn ở cấp độ cao nhất trong lịch sử".

Trong một bài tuyên bố do hãng thông tấn KCNA của Bắc Triều Tiên đăng tải, ông Kim nói:

"Hành động là lựa chọn tốt nhất để xử sự với ‘lão già điên, bị điếc, chỉ lải nhải những gì lão ta muốn nói". Hãng tin KCNA dịp này đăng bức ảnh chụp nhà lãnh đạo Triều Tiên đọc bản tuyên bố đó.

Thử bom hạt nhân ở Thái Bình Dương?

Bộ trưởng Ngoại giao Triều Tiên Ri Yong-ho, người sẽ ngỏ lời trước Liên Hiệp Quốc hôm thứ sáu 22/9, nói với các ký giả ở New York rằng ông Kim có ý định tiến hành một cuộc thử bom hyđrô- còn gọi là bom H, trên biển Thái Bình Dương.

Ý định thực hiện một cuộc thử nghiệm hạt nhân ngoài trời, trong vùng biển quốc tế, là một hành động nguy hiểm và hiếu chiến, ít nhất có thể làm cho các hòn đảo ở Thái Bình Dương bị phơi nhiễm bức xạ ở những mức cao nguy hiểm, làm hỏng các hệ thống điện trong khu vực do xung năng lượng tạo ra trường điện từ mạnh (EMP) gây ra bởi vụ nổ.

Động thái này có thể lôi kéo Hoa Kỳ vào thế phải có hành động quân sự đánh chặn. Ông Daniel Pinkston, chuyên gia phân tích an ninh khu vực thuộc Đại học Troy ở Seoul, nói:

"Nếu diễn ra, hành động đó có thể khởi động phản ứng mạnh mẽ nhất, ngoài một cuộc tấn công quân sự mà theo thiển ý, có thể là giới hạn Bắc Triều Tiên có thể đi tới đâu”.

Bình Nhưỡng thực hiện vụ thử nghiệm hạt nhân lần thứ 6 và lớn nhất hồi đầu tháng này, nhưng cho tới nay, tất cả các quả bom nguyên tử của miền Bắc đều được kích nổ dưới lòng đất.

Theo Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế (IAEA), Hoa Kỳ và Liên bang Xô viết cũ đã thử nhiều quả bom nguyên tử ở ngoài biển và trên thượng tầng khí quyển trước khi ký Hiệp ước cấm phổ biến vũ khí hạt nhân năm 1963, vốn cấm việc thủ nghiệm vũ khí hạt nhân trong bầu khí quyển.

Triều Tiên cũng đã tiến hành nhiều cuộc thử nghiệm tên lửa đạn đạo với mục tiêu phát triển một phi đạn liên lục địa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân (ICBM) phi đạn đạn đạo liên lục địa có khả năng tấn công lãnh thổ Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, cả những lời lẽ gay gắt có tính khoa trương của Tổng thống Trump, lẫn phản ứng khiêu khích của ông Kim Jong Un cũng có thể là những thủ đoạn ngoại giao để đạt lợi thế cho một cuộc đàm phán tương lai.

Ông Bong Young-shik thuộc Viện nghiên cứu các vấn đề Bắc Hàn, đại học Yonsei ở Seoul, cho biết:

"Những lời qua tiếng lại giữa hai nhà lãnh đạo có thể là dấu hiệu cho thấy hai bên đều muốn ép phía bên kia phải lùi bước, dựa trên giả định rằng đối thủ của mình mong muốn có một giải pháp ngoại giao hầu giải quyết tình hình hiện nay.

Phản đối những lời kích động

Các đồng minh của Hoa Kỳ ở Tokyo và Seoul đã lên án lãnh đạo của Triều Tiên về lời đe dọa sẽ lại vi phạm các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc, nghiêm cấm thử nghiệm vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga nói:

"Những phát biểu và hành vi của Bắc Triều Tiên có tính cách khiêu khích, đe dọa an ninh khu vực và an ninh quốc tế. Những phát biểu đó là hoàn toàn không thể chấp nhận được".

Chính phủ Hàn Quốc trong tuần này đã tìm cách cân bằng các biện pháp chế tài với quyết định phê chuẩn một khoản viện trợ nhân đạo trị giá 8 triệu đô la cho Bắc Triều Tiên. Giờ đây Hàn Quốc một lần nữa kêu gọi Bình Nhưỡng hãy tham gia đối thoại để giảm thiểu căng thẳng. Người phát ngôn của Bộ Thống nhất Hàn Quốc, ông Baik Tae-hyun nói:

“Triều Tiên phải lập tức chấm dứt những sự khiêu khích liều lĩnh, chỉ dẫn tới sự cô lập và sụp đổ. Thay vào đó, hãy chọn giải pháp đàm phán để giải trừ hạt nhân và giải quyết vấn đề này bằng đường lối hòa bình”.

Các biện pháp chế tài mới của Mỹ

Chính quyền Tổng thống Trump hôm thứ Năm thông báo các biện pháp trừng phạt đơn phương nhằm buộc các tổ chức tài chính quốc tế lựa chọn giữa làm ăn với Hoa Kỳ hoặc làm ăn với Bắc Triều Tiên.

Bộ trưởng Tài chính Steve Mnuchin cho biết sắc lệnh của Tổng thống cho phép Bộ Tài chính đóng băng tài sản của các cá nhân và các tổ chức có những "giao dịch thương mại đáng kể với Bắc Triều Tiên, gồm trao đổi hàng hoá, dịch vụ hay công nghệ ".

Lệnh của tổng thống đặc biết nhắm vào các ngành xây dựng, năng lượng, dịch vụ tài chính, đánh bắt hải sản, công nghệ thông tin, chế tạo sản xuất, y tế, khai thác hầm mỏ, hàng dệt may và các ngành vận tải ở Bắc Triều Tiên.

Các hình thức cấm vận mới của Mỹ có thể phức tạp hóa hơn nữa các quan hệ với Trung Quốc, nước chiếm tới 90% tổng thương mại của Triều Tiên.

Bắc Kinh mới đây ủng hộ việc tăng cường các biện pháp chế tài gắt gao hơn của Liên Hiệp Quốc, nhưng phản đối các biện pháp trừng phạt đơn phương.

Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã yêu cầu các tổ chức tài chính của nước này chấm dứt hợp tác kinh doanh với Triều Tiên, một hành động được ông Trump ca ngợi là "một bước hành động tuyệt vời" và "hơi bất ngờ".

Ông Trump ngỏ lời cảm ơn Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, nói rằng "đó là điều tuyệt vời ông Tập đã làm hôm nay." - VOA

***

Tổng thống Trump gọi lãnh tụ Triều Tiên là “người điên” sau khi ông Kim ra dấu hiệu rằng ông sẽ sớm thực hiện một vụ thử nghiệm bom nhiệt hạch, còn gọi là bom H, trên biển Thái Bình Dương. Ông Kim đưa ra loan báo này sau khi cảnh cáo ông ta sẽ đáp trả những lời lẽ có tính cách hăm dọa và các biện pháp chế tài mới của nhà lãnh đạo Mỹ, bằng hành động khiêu khích tương xứng.

Hôm thứ Sáu, ông Trump lên trang mạng Twitter hồi đáp thông điệp mới nhất của lãnh tụ họ Kim và tiếp tục cuộc đấu khẩu đầy tính thách thức giữa hai ông.

Ông Trump viết:

“Kim Jong Un của Triều Tiên, rõ ràng là một kẻ điên khùng, không ngần ngại bỏ đói hay giết người dân của chính mình, sẽ bị thử thách như chưa bao giờ bị thử thách trước đây!”

Ông Kim loan báo sẽ sớm thực hiện cuộc thử nghiệm bom H để đáp trả bài diễn văn của ông Trump trước Liên Hiệp Quốc trong tuần này, khi nhà lãnh đạo Mỹ gọi ông Kim là “Gã Tên lửa đang trong một sứ mệnh tự sát”, miêu tả chính quyền ở Bình Nhưỡng là một “chế độ đồi trụy”, và tuyên bố nếu bị đẩy vào thế phải tự vệ hoặc bảo vệ các đồng minh, Hoa Kỳ sẽ “hoàn toàn tiêu diệt Triều Tiên.”

Trong một bài tuyên bố do hãng thông tấn KCNA của Bắc Triều Tiên đăng tải, ông Kim nói:

"Hành động là lựa chọn tốt nhất để xử sự với ‘lão già điên, bị điếc, chỉ lải nhải những gì lão ta muốn nói".

Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Rex Tillerson hôm 22/9 thừa nhận những căng thẳng đang leo thang giữa Washington và Bình Nhưỡng là một thử thách, nhưng ông nói rằng những lời lẽ khoa trương và những lời hăm dọa sẽ dùng vũ lực quân sự không tác động tới các nỗ lực ngoại giao.

Trong một cuộc phỏng vấn dành cho chương trình tin tức đài ABC, Ngoại Trưởng Tillerson nói:

“Đây là một thử thách rất lớn đối với chúng tôi, nhưng các nỗ lực ngoại giao của chúng tôi sẽ vẫn tiếp tục, không suy suyển. Chúng tôi đã đề ra những biện pháp chế tài kinh tế gắt gao nhất từng được tập hợp từ trước tới giờ, chống lại ông Kim Jong Un.” - VOA

***

Lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un nói những lời phát biểu của Tổng thống Hoa Kỳ "loạn trí", Donald Trump, chứng tỏ ông đã đúng khi phát triển vũ khí hạt nhân cho Bắc Hàn.

Trong một tuyên bố cá nhân hiếm thấy, thông qua KCNA, thông tấn xã nhà nước Bắc Hàn, lãnh đạo Bắc Hàn nói ông Trump sẽ "phải trả giá đắt" cho bài phát biểu gần đây trước Liên Hợp Quốc.

Tổng thống Hoa Kỳ hôm thứ Ba đã nói Hoa Kỳ sẽ "hủy diệt hoàn toàn" Bắc Hàn nếu phải tự vệ bản thân và các đồng minh.

Ông Trump cũng nhạo báng ông Kim, gọi ông là "anh hùng hỏa tiễn" trong một "sứ mệnh tự tử".

Trước đó, Bộ trưởng Ngoại giao Bắc Hàn Ri Yong-ho, đã so sánh bài phát biểu của ông Trump với "tiếng chó sủa", và cảnh báo Bình Nhưỡng có thể thử nghiệm một quả bom nhiệt hạch ở Thái Bình Dương để đáp lại lời đe dọa của tổng thống Mỹ, theo hãng tin Yonhap.

Trong bản tuyên bố cá nhân, ông Kim nói ông Trump "loạn trí' và nói rằng bài phát biểu của Tổng thống Hoa Kỳ "đã thuyết phục tôi, chứ không hề ngăn chặn hay làm tôi lo sợ, rằng con đường mà tôi lựa chọn là đúng và tôi sẽ theo đuổi đến cùng."

Ông Kim nói thêm rằng "Giờ Trump đã phủ nhận sự tồn tại và xúc phạm tôi và đất nước tôi trước mắt của thế giới và đã đưa ra một tuyên bố khiêu chiến táo tợn nhất trong lịch sử", Bắc Hàn sẽ xem xét "biện pháp đáp trả mức cao nhất" để khiến ông Trump "phải trả giá đắt cho bài phát biểu của mình ".

Ông kết thúc bài tuyên bố cá nhân rằng "chắc chắn và nhất định phải kiểm soát gã lẩm cẩm rối loạn thần kinh người Mỹ này bằng lửa."

Mỹ ký thêm sắc lệnh mới trừng phạt Bắc Hàn

Trong khi đó hôm thứ Năm, ông Trump vừa ký một sắc lệnh mới lên Bắc Hàn.

Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã được ủy quyền nhắm vào các công ty và tổ chức tài chính tiến hành giao thương với Bắc Hàn.

Tổng thống cũng nói rằng Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã chỉ thị cho các ngân hàng Trung Quốc khác ngừng việc kinh doanh với Bình Nhưỡng.

Trong buổi thông báo về sắc lệnh mới trừng phạt Bắc Hàn, Tổng thống Trump nói rằng các biện pháp này được thiết kế để "cắt đứt các nguồn thu nhập tài trợ cho nỗ lực phát triển vũ khí nguy hiểm nhất của Bắc Hàn đối với nhân loại".

Ông nói: "Trong một thời gian quá dài Bắc Hàn đã được phép lạm dụng hệ thống tài chính quốc tế để tạo điều kiện tài trợ cho các chương trình tên lửa và vũ khí hạt nhân."

Ông nhấn mạnh rằng các lệnh trừng phạt chỉ nhắm vào "một quốc gia, và đó là Bắc Hàn."

Bộ trưởng Tài chính, Steven Mukuchin, sau đó nói với các phóng viên: "Các tổ chức tài chính nước ngoài hiện đang nhận được thông báo rằng họ có thể lựa chọn kinh doanh với Hoa Kỳ hoặc với Bắc Hàn, nhưng không phải cả hai."

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã cảnh báo LHQ, và gián tiếp nói đến Hoa Kỳ, rằng "sự hiếu chiến quân sự" vì các cuộc thử nghiệm hạt nhân của Bắc Hàn sẽ chỉ dẫn đến "thảm hoạ".

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nói với Bình Nhưỡng rằng không nên đi theo hướng "nguy hiểm" và nói với Đại hội đồng LHQ hôm thứ Năm rằng không nên có vũ khí hạt nhân mới trên bán đảo Triều Tiên "cho dù đó là ở phía bắc hay nam".

Trong khi đó, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã gặp ông Trump bên lề Đại hội đồng LHQ, một sự kiện hàng năm tập hợp các nhà lãnh đạo của 193 quốc gia thành viên.

Trước đó, ông Moon nói rằng nước ông không muốn miền Bắc sụp đổ, và cũng không muốn thống nhất bán đảo Triều Tiên.

Tuy nhiên, ông nói các biện pháp trừng phạt là cần thiết để đưa Bình Nhưỡng tới bàn đàm phán và buộc nó phải từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân. - BBC

Bầu cử Đức: thay đổi chính trị chưa từng thấy

Trong tiếng nhạc rock mở to, tiếng người ủng hộ reo hò, bà Angela Merkel bước ra một sân khấu dựng tạm. Dưới ánh đèn sân khấu ở một quần thể tennis trong nhà, vị thủ tướng ung dung tươi cười trong tiếng vỗ tay của những fan trung thành.

Một số người nhập cư - được lựa chọn cẩn thận và xếp cho ngồi hàng ghế đầu - vẫy những khẩu hiệu lớn. Gần như không ai nhận thấy nhân viên an ninh đã lặng lẽ đưa hai người đàn ông ăn mặc lôi thôi ra khỏi phòng. Bà Merkel từng bị những người ủng hộ đảng cánh tả Alternative fuer Deutschland (AfD) tấn công vài lần trên đường đi vận động bầu cử. Không ai muốn chuyện đó lặp lại. Và các cuộc gặp gỡ cử tri của bà đã được chuyển đến những địa điểm trong nhà ở tuần cuối cùng của chiến dịch tranh cử.

Khi bà có bài phát biểu không cần nhìn giấy đã được tập dượt kỹ, Angela Merkel biết là bà gần như chắc chắn sẽ thắng cử lần này. Đối với nhiều người Đức, bà đại diện cho sức mạnh và sự ổn định trong một thế giới đầy thay đổi chính trị. Chiến dịch tranh cử được quản lý cẩn thận của bà được vạch ra để đề cao kinh nghiệm của bà: 12 năm làm thủ tướng. Kể cả các cử chỉ tay quen thuộc của bà Merkel - các ngón tay chụm vào thành hình quả trám khi bà nói - cũng đã được in trong các biểu ngữ mà các cử tri dâng cao.

Nếu kết quả thăm dò là chính xác, đa số cử tri Đức sẽ chọn bà Angela Merkel là lãnh đạo của họ trong bốn năm tới. Tuy nhiên cử tri Đức không có nhiều sự lựa chọn. Trong bối cảnh chính trị trung dung của Đức ngày nay, các nhà bình luận nói khó mà phân biệt được các đảng chính thống với nhau. Và bà Merkel không phải mất sức quá nhiều để làm thu hẹp ảnh hưởng của ứng cử dân chủ xã hội Martin Schulz.

Các giá trị truyền thống

Ở thị trấn cổ Schwerin, những người đi mua hàng có quan điểm lẫn lộn. Một phụ nữ nói với tôi "Bà Merkel hơi bị yếu. Bà ấy dường như rất dễ bị ảnh hưởng. Tôi không quyết định được tôi sẽ bầu cho ai."

Người đàn ông bán mật ong ở gần đó thì nói: "Tôi rất thích bà ấy. Bà ấy có những chính sách rất tốt và tôi đặc biệt thích chính sách về người tỵ nạn."

Một phụ nữ trẻ cho biết: "Các đảng phái lớn đã nắm quyền rồi và họ không làm được nhiều việc tốt. Tôi không muốn ủng hộ họ bằng lá phiếu của mình."

Cách đó không xa, các cửa sổ bị đập vỡ của một cửa hàng nói lên câu chuyện thật của cuộc bầu cử này. Trụ sở đảng AfD đã bị đập phá nhiều lần. Có người đã viết dòng chữ "ghét Phát xít" lên tòa nhà này. Chủ trương chống Hồi giáo, chống người nhập cư của AfD làm nhiều người Đức ghê tởm, nhưng ở vùng này phía Đông cổ của Đức, một trong năm cử tri được cho là ủng hộ đảng này.

Khi chúng tôi đi dạo ven hồ, ngữa bầy chim hải âu và thiên nga, Rolf Kronhagel giải thích cho tôi tại sao ông lại chuyển sang ủng hộ đảng AfD. Ông là giáo viên đã quay lưng lại với đảng dân chủ xã hội.

Chính sự phản đối hôn nhân đồng tính của đảng AfD đã làm ông chuyển đảng. Ông thích việc đảng này tập trung vào chính trị dựa trên giá trị gia đình truyền thống. Ông cũng thích quan điểm của đảng này về người nhập cư. Ông Kronhagel dạy tiếng Đức cho những người mới nhập cư vào Đức và ông nói, kinh nghiệm của ông cho thấy nhiều người muốn làm việc và hòa nhập, nhưng cũng có quá nhiều người khác không chịu hòa nhập vào văn hóa và xã hội Đức.

"Ở một khía cạnh nào đó, AfD đã ngồi ở bàn của chính phủ rồi. Đây là đảng có ảnh hưởng lớn nhất ở Đức vì đảng này luôn gây sức ép với các đảng chính thống.

"Ta có thể thấy kết quả cụ thể trong luật xin tỵ nạn mới của Đức. Người dân đã chán nghe mãi những điều đã cũ."

Trở thành chính thống

Trên cả nước, sự ủng hộ cho AfD tăng cao trong cuộc khủng hoảng tỵ nạn nhưng lại giảm xuống khi số người tỵ nạn hạ thấp. Nhưng tỷ lệ ủng hộ lại đang tăng cao trong các cuộc thăm dò ý kiến, chủ yếu nhờ chiến dịch vận động tập trung vào nhập cư. Một biểu ngữ có ảnh một phụ nữ da trắng mang bầu "Người Đức thế hệ mới? Chúng ta tự làm ra họ." Một áp phích khác cho thấy hai phụ nữ da trắng mặc đồ bơi với khẩu hiệu "Burkas (khăn chùm đầu) ư? Chúng tôi thích bikini."

AfD dự tính sẽ dễ dàng giành một số ghế ở quốc hội Đức. Đây là lần đầu tiên kể từ Thế chiến Thứ hai một đảng cực tả được đại diện trong Bundestag (Quốc hội Đức). Ước tính có 1 trong 10 người Đức ủng hộ đảng này. Một đảng hình thành bên lề chính trường đang nhanh chóng trở thành một đảng chính thống.

Các đảng có truyền thống lâu năm ở Đức nói họ sẽ không hợp tác với AfD nhưng có thể đảng này sẽ trở thành nhóm lớn thứ ba trong Bundestag sắp tới. Các cuộc thăm dò cho thấy có tới 6 đảng trong quốc hội sau (hiện nay là 4 đảng). Quốc hội Đức từng là nơi tự hào có sự thỏa hiệp và đồng thuận có lẽ sẽ trở thành một nơi ồn ào hơn và có nhiều tranh cãi hơn.

Những ai mô tả cuộc bầu cử này là tẻ nhạt, cuộc vận động tranh cử là uể oải, không biết đến sự thật là một điều rất quan trọng đang diễn ra. Cuộc bầu cử 2017 đánh dấu một bước ngoặt chưa từng thấy cả về hình thức lẫn nội dung trong chính trị Đức sau chiến tranh. - BBC

Anh có thể đề nghị 2 năm chuyển tiếp sau Brexit

Thủ tướng Theresa May theo trông đợi sẽ đề nghị thời kỳ xúc tiến chuyển tiếp dài hai năm sau khi Anh quốc chính thức rút khỏi Liên hiệp Âu châu ngày 29/3/2019, thường được gọi là Brexit.

Văn phòng của Thủ tướng May phổ biến một trích đoạn của bài phát biểu bà sẽ đọc trong ngày thứ Sáu 22/9 tại Florence, Italia, nhấn mạnh rằng hai bên chia sẻ trách nhiệm quan trọng để đảm bảo Brexit sẽ “suôn sẻ và hợp lý.”

Chiều hôm trước, Thủ tướng May đã họp với các bộ trưởng nội các của bà trong hai giờ đồng hồ để đúc kết quan điểm của Anh quốc.

Các bộ trưởng đã thảo luận căng thẳng về những vấn đề trọng yếu như số tiền mà Anh quốc phải trả để giải quyết các cam kết tài chánh mà Anh đã ký với EU và quy chế đối với công dân EU ở Anh, cùng với những vấn đề khác.

Dư luận xôn xao hồi tuần trước khi Bộ trưởng Ngoại giao Boris Johnson đưa ra quan điểm cá nhân về việc nước Anh nên nhanh chóng dứt khỏi EU, một quan điểm gây hoang mang, khiến những người theo chủ trương ôn hòa sợ rằng cách làm đó sẽ cắt đứt quan hệ của Anh quốc với khối thương mại lớn nhất thế giới.

Thủ tướng May sẽ đọc bài phát biểu này trước vòng thương thuyết thứ tư giữa nước bà với EU. Thương thuyết sẽ không xúc tiến được nếu các vấn đề vướng mắc chưa có hướng giải quyết, mặc dù Anh quốc muốn bắt đầu thảo luận về những mối liên kết trong tương lai, trong đó có hợp tác thương mại và an ninh.

Truyền thông báo chí Anh loan tin rằng Thủ tướng May có thể đề nghị trả cho EU 24 tỉ đôla trong thời kỳ chuyển tiếp, song trích đoạn phát biểu được văn phòng thủ tướng phổ biến không đề cập đến số tiền cụ thể. - VOA

Hiệp định TPP 11, không có Mỹ, có khả thi?

Sau khi Hoa Kỳ rút ra khỏi Hiệp định Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), 11 quốc gia còn lại đã tiến thêm một bước tới gần một thỏa thuận toàn diện, làm dấy lên hy vọng rằng các nước lớn có thể duy trì thương mại tự do, bất chấp chủ nghĩa bảo hộ kinh tế của Hoa Kỳ, một nhà thương thuyết cho biết hôm thứ Sáu 22/9.

Hiệp định TPP nguyên thủy gồm 12 nước thành viên nhắm mục đích cắt giảm các rào cản thương mại cho một số nền kinh tế phát triển nhanh nhất Châu Á.

Tổng thống Trump sau khi nhậm chức hồi tháng Giêng năm nay, đã rút Hoa Kỳ ra khỏi TPP để theo đuổi ưu tiên bảo vệ việc làm cho người Mỹ, khiến tương lai của hiệp định trở nên bấp bênh.

Các nhà thương thuyết tụ tập tại thủ đô Tokyo của Nhật Bản trong hai ngày để bàn về những phần trong thỏa thuận nguyên thủy mà họ muốn tạm gác sang trong nhất thời, trong một cố gắng nhằm cứu vãn viễn kiến đầy cao vọng về một khối thương mại tự do mà thoạt tiên có sự tham gia của Hoa Kỳ.

11 nước thành viên đồng ý gặp lại nhau ở Nhật Bản trong tháng tới nhằm đi đến một thỏa thuận tổng quát vào tháng 11 tới đây tại Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Khu vực Á Châu -Thái Bình Dương dự kiến tổ chức ở thành phố Đà Nẵng, Việt Nam.

Trưởng đoàn thương thuyết Nhật, ông Kazuyoshi Umemoto, là người chủ trì cuộc họp hai ngày. Ông nói với các nhà báo:

“Chúng tôi đã đạt được tiến bộ có ý nghĩa. Một cuộc họp cấp Bộ trưởng của các nước TPP có phần chắc sẽ diễn ra bên lề hội nghị APEC ở Đà Nẵng. Tất cả mọi người đều chứng tỏ họ đã tận lực làm việc để bảo đảm kết quả tốt nhất có thể.”

Nhật Bản muốn cổ vũ cho thương mại tự do bằng cách tiếp tục hoàn tất Hiệp định Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương cho 11 nước còn lại, gọi tắt là TPP 11- để chống lại chủ nghĩa bảo hộ của Mỹ, trong khi vẫn hy vọng là rốt cuộc, Washington sẽ tái xét chính sách thương mại “Nước Mỹ Trên Hết” của ông Trump.

Ông Umemoto giải thích:

“Ý tưởng căn bản là chúng tôi muốn Hoa Kỳ trở lại trong thời hạn sớm nhất, điều đó có nghĩa là hiệp định TPP ban đầu phải được phê chuẩn.”

Ông nói các nước còn lại đang thảo luận nên tạm đóng băng những phần nào của hiệp định để thông qua hiệp định TPP-11 -không có Hoa Kỳ, cho tới lúc người Mỹ trở lại với TPP.

Mặc dù 11 nước còn lại đều lên tiếng duy trì cam kết với Hiệp định TPP, việc thi hành thỏa thuận nối kết 11 nước có tổng GDP lên tới 12,4 ngàn tỉ USD có lúc đã dậm chân tại chỗ, gây lo sợ rằng một số nước khác có thể theo chân Hoa Kỳ, rút ra khỏi TPP.

Tại một buổi họp ở Sydney vào cuối tháng 8 vừa rồi, Việt Nam đề nghị thay đổi các quyền của người lao động, và các điều khoản liên quan tới quyền sở hữu trí tuệ (IP) trong văn bản hiệp định nguyên thủy.

Đề nghị của Việt Nam, gác sang một bên các điều khoản về quyền sở hữu trí tuệ liên quan tới các dữ kiện dược phẩm, có nhiều triển vọng được ủng hộ rộng rãi, giữa lúc các giới chức Nhật và New Zealand đã ra dấu hiệu sẽ hậu thuẫn những thay đổi này.

Các nhà thương thuyết còn phải quyết định nên phê chuẩn hiệp định như thế nào. Hiệp định nguyên thủy đòi hỏi là muốn được phê chuẩn, ít nhất phải có 6 nước tham gia, mà gộp chung lại GDP của các nước này phải đạt 85% tổng GDP tất cả các nước thành viên.

Quy định đó khó có thể thực hiện sau khi Hoa Kỳ rút lui, và do đó phải sửa đổi quy định này.

Một thỏa thuận thương mại tự do mà Nhật Bản ký kết với Liên hiệp châu Âu hồi tháng 7, sau 4 năm thương lượng, khơi lên niềm hy vọng rằng những khó khăn kỹ thuật vây quanh TPP 11 rốt cuộc có thể được giải quyết. - VOA

Trung Quốc cấm dùng lời lẽ bài Hồi Giáo trên mạng

Những từ ngữ bài Hồi giáo mà người dùng Internet tại Trung Quốc thường sử dụng để dè bỉu người Hồi giáo đã bị nhà cầm quyền chặn để ngăn những ý kiến thiên vị chống Hồi Giáo, truyền thông nhà nước loan tin hôm 21/9.

Trung Quốc có hơn 21 triệu dân Hồi Giáo, phần lớn là người Uighurs sống tại Tân Cương và cộng đồng người Hui tại tỉnh Ninh Hạ, theo số liệu chưa chính thức.

Những từ ngữ bài Hồi giáo bị nhà cầm quyền ngăn chặn trên truyền thông xã hội bất chấp chỉ trích của công dân mạng là việc này công khai thiên vị thiểu số Hồi Giáo, tờ Hoàn cầu Thời báo của nhà nước Trung Quốc cho biết.

Trung Quốc đang tiến hành chiến dịch truy quét trên diện rộng đối với Phong trào Hồi Giáo Đông Turkistan (ETIM) tại tỉnh Tân Cương đầy xáo trộn, nơi người Uighurs chiếm đa số đang nổi dậy chống lại sự bành trướng định cư của cộng đồng người Hán, sắc tộc đa số chiếm hơn 90% dân số Trung Quốc.

ETIM bị Trung Quốc quy trách nhiệm thực hiện các cuộc tấn công khủng bố tại Tân cương và những nơi khác của Trung Quốc. Báo cáo từ tỉnh này cho biết có một số lớn thanh niên Uighurs chiến đấu bên cạnh Nhà nước Hồi Giáo tại Syria.

Với lệnh cấm dùng từ ngữ bài Hồi giáo trên mạng, khi gõ vào trang công cụ tìm kiếm Weibo các từ khóa như “tôn giáo xanh” và “tôn giáo hòa bình” (vốn được dùng để ám chỉ Hồi Giáo và tránh kiểm duyệt tự do ngôn luận trên mạng) sẽ không hiển thị được kết quả nào.

Trung Quốc, với số cư dân mạng phát triển mạnh vượt quá 700 triệu người, hiện sử dụng các bức tường lửa để ngăn bất kỳ nội dung nào mà chính phủ và Đảng Cộng Sản cầm quyền cho rằng xúc phạm và không có lợi cho đất nước.

Các mạng truyền thông xã hội quốc tế như Twitter, Facebook và Google cũng bị tường lửa ngăn chặn tại Trung Quốc.

Dù chính thức là vô thần nhưng Trung Quốc cũng bảo vệ quyền của công dân hành đạo. Chính phủ đã hỗ trợ 12.800 người Hồi Giáo hành hương đến Mecca năm nay và đóng đường để người Hồi Giáo kỷ niệm lễ Eid ul-Fitr, theo Hoàn cầu Thời báo. - VOA

Chính quyền Catalunya vẫn nhất quyết tổ chức trưng cầu dân ý

Tuy nhìn nhận là các chiến dịch của cảnh sát và ngành tư pháp Tây Ban Nha gây khó khăn rất nhiều cho việc tổ chức trưng cầu dân ý ngày 01/10 về quyền tự quyết, chính quyền vùng Catalunya ly khai hôm qua, 21/09/2017, tuyên bố nhất quyết tổ chức cuộc bỏ phiếu này.

Thông tín viên François Musseau tường trình từ Madrid :

« Có một mâu thuẫn trong hàng ngũ những người chủ trương ly khai. Một bên, người ta thừa nhận việc cảnh sát - theo lệnh cơ quan tư pháp Madrid - bắt giữ 14 viên chức cao cấp, bị nghi ngờ tham gia tổ chức cuộc trưng cầu dân ý ngày 01/10 bị cấm.

Ông Oriol Junqueras, nhân vật số hai của chính phủ vùng Catalunya chủ trương đòi độc lập, cho rằng chiến dịch bắt bớ này là ‘‘một xâm phạm thật sự đối với nền dân chủ và nhân dân Catalunya, làm hỏng cuộc trưng cầu dân ý. Đây là điều không thể phủ nhận được’’.

Bên kia, khát vọng đòi độc lập không suy giảm, mà ngược lại, kể từ thứ Tư, hàng nghìn người đã xuống đường tại Barcelona để ủng hộ cuộc trưng cầu dân ý về quyền tự quyết và tố cáo điều mà họ cho là cách hành xử độc đoán của chính quyền trung ương.

Về mặt tổ chức, với việc các phương tiện bầu cử gần như bị phá vỡ, khả năng diễn ra cuộc trưng cầu dân ý ngày 01/10 là rất ít. Tuy nhiên, phong trào đòi độc lập của dân chúng lại đang ngày càng mạnh mẽ". - RFI

Iran tuyên bố sẽ tăng cường quân lực và hỏa tiễn đạn đạo

Tổng thống Iran Hassan Rohani hôm nay, 22/09/2017, loan báo sẽ tăng cường năng lực quân sự và tên lửa đạn đạo, bất chấp những chỉ trích của Hoa Kỳ và Pháp. Lời tuyên bố này được đưa ra nhân một cuộc diễu binh kỷ niệm cuộc chiến tranh Irak-Iran năm 1980.

Trong bài diễn văn được trực tiếp truyền hình, ông Rohani khẳng định : « Dù quý vị có muốn hay không, chúng tôi sẽ tăng cường năng lực quân sự cần thiết để răn đe. Không chỉ phát triển các hỏa tiễn mà cả các lực lượng không quân, hải quân và lục quân. Để bảo vệ tổ quốc, chúng tôi không cần xin phép ai cả ». Tổng thống Iran nhấn mạnh : « Năng lực quân sự của chúng tôi không nhằm tấn công các nước khác ».

Teheran đã triển khai một chương trình hỏa tiễn đạn đạo rộng lớn trong những năm gần đây, gây lo ngại cho Hoa Kỳ, Ả Rập Xê Út - đối thủ chính của Iran trong khu vực, Israel – kẻ thù xưa nay của Teheran, và một số nước châu Âu trong đó có Pháp, tuy Iran luôn khẳng định là nhằm tự vệ.

Trong phiên họp Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc tại New York, tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên án Iran về chương trình nguyên tử cũng như tên lửa đạn đạo. Với giọng điệu ôn hòa hơn, tổng thống Pháp Emmanuel Macron cùng với các nước châu Âu đã bênh vực cho việc áp dụng hiệp định nguyên tử đã ký giữa Iran và các cường quốc, nhưng nguyên thủ Pháp cho rằng hiệp định này chưa đầy đủ, cần phải bắt buộc Iran giảm bớt chương trình đạn đạo và các hoạt động trong khu vực.

Ông Rohani cũng bác bỏ mọi thay đổi về quan điểm chính trị của Iran đối với khu vực, khẳng định sẽ « bảo vệ các dân tộc bị áp bức ở Yemen, Palestine và Syria ». Iran hiện đang yểm trợ chế độ Syria, các nhóm Hồi Giáo Palestine và quân nổi dậy Houthi ở Yemen. - RFI

4 biệt kích thiệt mạng trong vụ nổ bom ở miền nam Thái Lan

Cảnh sát cho hay một vụ nổ bom gài trên đường ở khu vực biên giới bất ổn ở miền nam Thái Lan khiến bốn biệt kích thiệt mạng.

Giới hữu trách nói rằng năm biệt kích khác và một thường dân bị thương trong vụ nổ xảy ra hôm thứ Sáu 22/9 tại tỉnh Pattani.

Khu vực biên giới có đa số người theo Hồi giáo thường xảy ra bạo động cả chục năm qua. Các phần tử sắc tộc Malay tron khu vực nổi dậy chống chính phủ có đa số theo Phật giáo của Thái để đòi quyền tự trị.

Chưa có ai nhận trách nhiệm vụ nổ bom. - VOA

10.

Bão Maria hung hãn tiến vào Bahamas

Thống đốc Ricardo Rossello nói ít nhất 13 người thiệt mạng tại Puerto Rico trong lúc lãnh thổ này đang chống chọi với lũ lụt nặng sau khi bão Maria tràn qua.

Nói trên đài truyền hình CNN sáng thứ Sáu, Thống đốc Rossello nói nhà chức trách đã cứu gần 700 người khỏi nước lũ.

Ông Rossello nói: “Liên lạc viễn thông bị cắt đứt tại nhiều nơi, nên ước tính ban đầu là ít nhất 13 người thiệt mạng trong thiên tai này. Chúng tôi đang trong tình trạng cảnh giác 24 giờ sau bão, và nỗ lực hiện nay tập trung vào việc bảo đảm an toàn cho mọi người.”

Tâm bão Maria đã tiến vào quần đảo Turks & Caicos trên vùng biển Caribe sáng thứ sáu 22/9, với sức gió mạnh nhất lên đến 205km/h.

Khu vực phía nam Bahamas cũng được dự đoán sẽ bị bão Maria quét vào. Cơn bão này đã trút một lượng mưa lớn xuống Puerto Rico và Cộng hòa Dominica, cũng nằm trong vùng biển Caribe.

Cơn bão Maria hiện đang ở cấp độ 3. Trước đó bão ở cấp độ 4 khi nó làm tắt toàn bộ hệ thống điện trên toàn Puerto Rico hôm thứ 4 và làm nhiều khu vực ngập lụt. Trong khi đó cơn bão này có sức công phá ít hơn ở Cộng hòa Dominica nhưng cũng gây ra thiệt hại khá lớn.

Thống đốc Puerto Rico Ricardo Rossello nói “Puerto Rico đang trong tình trạng cứu trợ nhân đạo khẩn cấp. Đây là một sự kiện chưa từng xảy ra trước đây.”

Thống kê đầy đủ sự tàn phá chưa được xác định bởi có nhiều cộng đồng vẫn đang bị cô lập và không thể kết nối với họ nhưng đã có những báo cáo về các thị trấn bị ngập trong lũ quét và đất sạt lở.

Hơn 11.000 người đã tới ở trong hàng trăm trại tạm trú được dựng lên trên khắp Puerto Rico trong khi những người khác ở trụ tại chính nhà của mình trong cơn bão. Sức gió mạnh của bão Maria phá hỏng các đường dây điện, các tháp phát sóng điện thoại di động và làm tốc nhiều mái nhà.

Tổng thống Donald Trump nói với các phóng viên tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm thứ 5 rằng Maria “đã phá hủy hoàn toàn” Puerto Rico và cho biết các đoàn cứu trợ khẩn cấp đã bắt đầu giúp họ phục hồi sau cơn bão. Cùng ngày, tổng thống Trump tuyên bố Puerto Rico là một khu vực thiên tai và nói rằng ông sẽ tới thăm hòn đảo này mặc dù không cho biết khi nào.

Khoảng 4.300 binh sỹ Mỹ đã được phái tới khu vực Caribe để trợ giúp sau cơn bão. - VOA

Tin Hoa Kỳ

11.

Facebook cung cấp cho Quốc Hội Mỹ các tài khoản được Nga tài trợ --- Facebook hứa chuyển cho Quốc Hội 3,000 hồ sơ quảng cáo ‘giả’ của Nga

Facebook hôm qua, 21/09/2017, loan báo sẽ cung cấp cho Quốc Hội Hoa Kỳ những thông tin về các quảng cáo liên quan đến Nga trên mạng xã hội này, trong chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ. Thông báo của ông chủ Facebook được đưa ra hai tuần sau khi nhận diện được gần 500 tài khoản Nga đã trả tiền quảng cáo, để đăng các tin giả nhằm làm xáo trộn đời sống chính trị nước Mỹ.

Từ Washington, thông tín viên RFI Anne Corpet cho biết thêm chi tiết :

« Cho rằng Facebook có thể đã bị sử dụng để tạo điều kiện cho ông Donald Trump lên nắm quyền là một ý tưởng hoàn toàn điên khùng ». Ông chủ của Facebook đã tuyên bố như trên, sau khi có kết quả bầu cử Mỹ.

Nhưng sau một thời gian dài điều tra trong nội bộ, Mark Zuckenberg rốt cuộc đã phải nhìn nhận : có đến 100.000 đô la đã được các tài khoản có liên quan đến Nga chi ra, để đôn lên hàng đầu các tin giả trong chiến dịch tranh cử. Một số tài khoản thậm chí còn tổ chức những cuộc biểu tình chống ứng cử viên Hillary Clinton.

Trước áp lực của Quốc Hội, người sáng lập Facebook đã phải nhượng bộ : ông sẽ cung cấp cho ủy ban điều tra của Thượng Viện tất cả những thông tin liên quan đến các quảng cáo trên.

Mark Zuckerberg tuyên bố : « Tôi quan ngại sâu sắc đến tiến trình dân chủ và việc bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ. Tôi không muốn bất kỳ ai có thể lợi dụng công cụ của chúng tôi để phá hoại nền dân chủ. Chúng tôi tích cực làm việc với chính phủ Mỹ trong khuôn khổ cuộc điều tra về sự can thiệp của Nga ».

Ông Zuckerberg nhìn nhận, không thể ngăn cản tất cả những ai có ý đồ xấu hành động trên Facebook. Phó chủ tịch ủy ban điều tra Thượng Viện hồi đầu tuần cho rằng Nga vẫn tiếp tục can thiệp vào đời sống chính trị nước Mỹ, thông qua các mạng xã hội.

Được biết trong tuần tới, các lãnh đạo Twitter cũng sẽ phải điều trần trước Thượng Viện Mỹ về vấn đề này. - RFI

***

Công ty Facebook sẽ cung cấp cho các điều tra viên của Quốc Hội Mỹ các tin tức về hơn 3,000 quảng cáo được các thành phần có liên quan tới chính phủ Nga mua để ảnh hưởng tới cuộc bầu cử năm 2016 tại Mỹ, chấp nhận đòi hỏi của các giới chức lập pháp vốn chỉ trích vai trò của công ty mạng xã hội này trong kế hoạch can dự của Nga.

Bản tin của USA Today cho hay tổng giám đốc Mark Zuckerberg hôm Thứ Tư cũng hứa rằng công ty của ông sẽ làm tất cả những gì làm được để ngăn ngừa “kẻ xấu” có cơ hội sử dụng Facebook để ảnh hưởng sự suy nghĩ của cử tri trong thời gian bầu cử.

Ông hứa Facebook sẽ cho người xem thấy rõ ràng hơn nguồn gốc của các quảng cáo này, cũng như cẩn thận hơn trong việc duyệt xét các quảng cáo chính trị.

Hành động này, vốn đi ngược lại chính sách từ trước tới nay của Facebook, có vẻ nhằm tạo sự hậu thuẫn cho công ty sau khi có tiết lộ cho rằng nhiều kẻ mờ ám mua các quảng cáo này rồi sau đó nhắm vào người dùng trang mạng xã hội ở Mỹ trong thời gian từ 2015 tới 2017.

Dân Biểu Adam Schiff (Dân Chủ-California), giới chức cao cấp nhất phía Dân Chủ trong Ủy Ban Tình Báo Hạ Viện, cho hay những dữ kiện Facebook hứa chuyển giao “sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn điều gì đã xảy ra.”

Hồi đầu Tháng Chín, Facebook tiết lộ họ bán khoảng $100,000 tiền quảng cáo về chính trị, vốn được dùng để phổ biến các tin tức giả tạo hay sai lạc nhằm hậu thuẫn ông Trump trước ngày bầu cử tổng thống Mỹ. - nguoiviet

12.

Sách mới của bà Hillary Clinton bán trên 300,000 bản

Cuốn sách “What Happened” của bà Hillary Clinton, nói về việc thua cuộc tranh cử tổng thống của bà năm 2016, đến nay bán trên 300,000 bản, theo hãng thông tấn AP.

Cuốn sách được bán dưới ba dạng, sách bìa cứng, e-book (sách đọc trực tuyến), và audio (sách nghe trực tuyến). Trong đó, phiên bản bìa cứng bán được 168,000 bản và xem là sách có lượng sách bán chạy nhất trong thời gian ra mắt thuộc lĩnh vực phi hư cấu trong vòng năm năm qua.

Vào năm 2012, cuốn sách “No Easy Way” của tác giả Mark Owen viết về vụ giết trùm khủng bố Osama bin Laden, bán được 250,000 bản trong tuần đầu tiên.

Lượng bán của cuốn sách “What Happened” vượt 100,000 bản so với cuốn sách “Hard Choices,” cũng của bà Hillary, khi bà còn đảm nhiệm chức ngoại trưởng, ra mắt năm 2014.

Kể từ khi được xuất bản vào ngày 12 Tháng Chín đến nay, cuốn “What Happened” gần lọt vào danh sách những cuốn sách bán chạy nhất trên trang Amazon, dù rằng cuốn sách nhận một số nhận định trái chiều từ độc giả (mà sau này được trang Amazon gỡ bỏ) vì cho rằng đây là những người đăng tải bình luận mà chưa thực sự đọc cuốn sách.

Bà Carolyn Reidy, tổng giám đốc công ty in ấn Simon & Schuter, cho biết: “Sự ủng hộ nhiệt tình của độc giả với ‘What Happened’ cho thấy, mặc dù những gì sử sách ghi lại và thảo luận trong năm qua, nhiều độc giả muốn biết về quá trình và trải qua kinh nghiệm dưới con mắt của bà Hillary Clinton, xoay quanh vụ bầu cử năm 2016.”

Cuốn “What Happened” nhận nhiều ý kiến đa dạng từ độc giả khi có người nói cuốn sách này nhàm chán, phục vụ mục đích cá nhân, đến đầy cởi mở, và xúc động. - nguoiviet

13.

Houston thiếu hụt nhân công xây dựng trầm trọng sau bão lụt

Gần ba tuần lễ sau khi những trận mưa chấm dứt ở Houston, Texas, công việc tái xây dựng chỉ mới bắt đầu. Lý do là không có đủ nhân công để thuê mướn, dù chỉ là gần đủ.

Thị trường nhà ở Houston vốn bị thiếu hụt nhân công trầm trọng trước trận bão, nên sau khi trận cuồng phong Harvey đánh vào, thì sự thiếu hụt đó tăng gấp đôi.

Trên những đường phố chính, thành phố trông có vẻ như đang khởi sắc trở lại: các văn phòng và trường học đã mở cửa, các cửa tiệm bán lẻ đang hoạt động, và các xa lộ tắc nghẽn xe cộ.

Nhưng chỉ cần rẽ vào một con đường trong khu dân cư là thấy khung cảnh khác hẳn. Các khu phố trông như những căn nhà bị phơi bày mọi thứ ở bên trong. Mọi thứ, sũng nước và nặng mùi, hư mục ở sân trước, và có những căn nhà đứng trơ trụi, chỉ còn những chiếc cột để đóng ván cho sườn nhà.

Công việc sửa chữa phần lớn do các chủ nhà tự làm lấy. Ông Andy Taylor và vợ ông, bà Jennifer, đã làm chuyện đó, cùng với khoảng hơn hai chục người bạn, các thân nhân và những người tình nguyện.

Gia đình ông Taylor tự coi như những người may mắn, dù giữa lúc họ bước qua những gì còn lại của đời sống dễ chịu 14 năm trong căn nhà hai tầng của họ – mọi thứ được chất thành đống cao. Hai ông bà đang làm việc trong ngành kinh doanh địa ốc, họ đã phòng xa khi mua bảo hiểm lụt, dù họ không ở trong một vùng dễ ngập lụt. Nhưng những chiếc đập khi tháo nước đã khiến căn nhà của họ ngập nước. Bà Jennifer cho biết họ đã sống ở đây 14 năm mà không hề có chuyện gì xảy ra.

Họ cũng may mắn vì có những người bạn tốt, trong đó có một nhà thầu tại địa phương, bà Leslie King, giám đốc của công ty xây dựng Greymark Construction. Họ được xếp ưu tiên hàng đầu trong danh sách của công ty, và danh sách này gia tăng mỗi ngày. Bà Leslie King cho biết có những chủ nhà cầu khẩn họ tới căn nhà của họ, và bà phải nói với họ rằng có thể sẽ mất một vài năm.

Hiệp hội xây dựng ở vùng Houston ước lượng rằng trận cuồng phong Harvey và những trận mưa dai dẳng đã phá hủy ít nhất 30,000 căn nhà, hàng ngàn căn nhà khác đã gánh chịu những hư hại nặng nề. Thành phố khổ vì nạn thiếu hụt nhân công, bởi vì quá nhiều công nhân xây dựng đã bỏ nghề trong vụ sụp đổ của thị trường nhà đất. Khi thị trường hồi phục, không có đủ nhân công trở lại làm việc.

Trước khi bão Harvey đánh vào, Houston đã cấp giấy phép xây dựng cho khoảng 27,000 căn nhà biệt lập trong năm nay. Bây giờ công việc sẽ tăng hơn gấp đôi.

Hầu hết các công nhân xây dựng của Houston tới từ Mexico, và điều đó đã làm cho mọi vấn đề trở nên khó khăn hơn, giữa lúc các chính sách di dân bị siết chặt dưới chính phủ Trump.

Trong khi đó, đang có những bảng quảng cáo trên mọi khu dân cư ở Houston đề nghị mua nhà “theo nguyên trạng” (as is) và đề nghị cung cấp công việc tân trang. Điều rắc rối là tiểu bang Texas không đòi hỏi các nhà thầu phải có giấy phép hành nghề, và với quá nhiều công việc và quá nhiều chủ nhà đang tuyệt vọng, có thể những vụ lừa đảo sẽ tăng vọt.

Bà Leslie King khuyên các chủ nhà nên tự làm lấy và bảo đảm bất cứ nhà thầu nào mà họ thuê mướn cũng có một hồ sơ theo dõi tốt. Bà cũng khuyên họ nên kiên nhẫn và nói rằng hầu hết các nhà thầu có uy tín đều nói với các chủ nhà rằng họ đã có khoảng 50 người trên danh sách chờ của họ. - nguoiviet

Tin Việt Nam

14.

Bỏ gần 700 ‘giấy phép con’, VN vẫn cách xa thị trường tự do

Gần 700 điều kiện đầu tư, kinh doanh mới bị Bộ Công thương Việt Nam cắt giảm. Một chuyên gia kinh tế hoan nghênh việc này, nhưng nhận xét Việt Nam còn cần “một bước đi dài” nữa mới trở thành thị trường tự do.

Hôm 20/9, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh đã ký một quyết định theo đó cắt giảm 675 điều kiện đầu tư, kinh doanh, thường được gọi là ‘giấy phép con’.

Trong một tuyên bố được báo chí trong nước trích dẫn lại, Bộ Công thương nói số lượng giấy phép con bị cắt giảm là con số “lớn chưa từng có trong lịch sử ngành Công Thương”.

Bộ cho biết chúng “chiếm tới 55,5% tổng các điều kiện đầu tư kinh doanh". Sau đợt cắt giảm này, số lượng các điều kiện còn lại là 541.

Báo chí dẫn lời Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói rằng việc cắt giảm các điều kiện kinh doanh, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sẽ là “công việc trọng tâm” đi suốt quá trình cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và vì mục tiêu chính phủ kiến tạo.

Kể từ khi nhậm chức hồi tháng 4/2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhiều lần khẳng định đội ngũ của ông quyết tâm xây dựng một “chính phủ liêm chính, kiến tạo phát triển”.

Những phát biểu của thủ tướng Việt Nam cho thấy chính phủ của ông có mục tiêu là hoàn thiện thể chế pháp luật, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Bên cạnh đó, chính phủ cũng nhắm đến việc “tạo mọi thuận lợi” cho doanh nghiệp, người dân phát triển sản xuất kinh doanh, đổi mới sáng tạo, khuyến khích người dân khởi nghiệp.

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, một chuyên gia kinh tế, nói với VOA ông hoan nghênh việc Bộ Công thương vừa giảm quá nửa số giấy phép con. Ông phân tích về việc làm mà ông gọi là “đúng đắn” này:

“Việc Bộ Công thương hủy hơn 600 giấy phép con như thế này tạo ra động lực cho rất nhiều doanh nghiệp hoạt động một cách linh hoạt, mở rộng hoạt động của họ mà không phải chịu sự ràng buộc quá nhiều. Nó cũng làm cho bộ máy của chính phủ đơn giản hơn. Nếu ít giấy phép, dĩ nhiên việc quản lý cũng thông thoáng hơn”.

Vị tiến sĩ người Mỹ gốc Việt có nhiều năm điều hành ngân hàng ở Việt Nam bình luận rằng việc bãi bỏ này cũng tạo thêm thuận lợi cho đất nước tiến đến một nền kinh tế thị trường thực thụ.

Qua báo chí và những diễn đàn khác nhau, các doanh nghiệp lâu nay bày tỏ họ cần có “môi trường pháp lý thông thoáng hơn”. Ngoài ra, họ cũng cần được “đối xử công bằng” trong nền kinh tế. Các chủ doanh nghiệp tư nhân cho rằng điều này khó đạt được nếu vẫn tồn tại nhiều doanh nghiệp nhà nước.

Từ thực tế đó, tiến sĩ Hiếu nói bên cạnh việc giảm mạnh các thủ tục, Việt Nam còn phải thực hiện “một bước dài nữa” mới trở thành một nền kinh tế thị trường đúng nghĩa, đó là thoái vốn khỏi phần lớn các doanh nghiệp nhà nước.

Ông Hiếu nói: “Đó là một trong những bước quan trọng mà chính phủ cần phải thực hiện bước này nhanh chóng hơn để mà trong nền kinh tế nhiều thành phần có thể cạnh tranh với nhau một cách bình đẳng. Các doanh nghiệp vốn nhà nước dầu sao cũng có ưu thế của nó, được ưu đãi mặt này mặt kia”.

Tính đến cuối năm 2016, có 718 doanh nghiệp nhà nước ở Việt Nam, giảm mạnh từ con số hàng nghìn trước đó 5 năm.

Tổng vốn tài sản của các doanh nghiệp đó là hơn 3,1 triệu tỷ đồng. Nhưng chuyên gia kinh tế cho rằng mặc dù nắm lượng tài sản khổng lồ như vậy, song các doanh nghiệp nhà nước chưa hoạt động hiệu quả.

Việt Nam đến nay vẫn chưa được Mỹ, Liên hiệp châu Âu (EU) và một số nước chủ chốt khác công nhận có nền kinh tế thị trường, dẫn đến các doanh nghiệp Việt Nam gặp bất lợi khi xuất khẩu sang các thị trường đó. - VOA

15.

Đức trục xuất thêm ngoại giao VN, dừng đối tác chiến lược

Chính phủ Đức hôm 22/9 nói họ trục xuất nhà ngoại giao thứ nhì của Việt Nam bị tình nghi tham gia vào vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh ở Berlin, theo tin AP và Channel News Asia.

Phát ngôn viên Chính phủ Đức Steffen Seibert nói với các phóng viên rằng vụ bắt cóc cựu giám đốc một doanh nghiệp dầu khí Việt Nam là điều “hoàn toàn không thể chấp nhận được”. Vụ việc trắng trợn này là “sự vi phạm thô bạo luật pháp quốc tế”, ông Seibert nhấn mạnh.

Nhà ngoại giao Việt Nam có 4 tuần để rời Đức cùng gia đình ông ta. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Đức Rainer Breul cho hay đại sứ Việt Nam tại Đức đã được thông báo về việc này.

Ông Breul nói người bị trục xuất lần này không phải là quan chức hàng đầu trong đại sứ quán Việt Nam, nhưng phía Đức thấy có những dấu hiệu cho thấy “ông tay dính líu đến vụ việc” cùng với “một số” nhân viên khác trong phái bộ ngoại giao của Việt Nam ở Berlin.

VOA đã liên lạc qua điện thoại với một vụ trưởng của Bộ Ngoại giao Việt Nam hồi 7h tối ngày 22/9, giờ Hà Nội, và được vị vụ trưởng trả lời rằng chưa có thông tin về vụ trục xuất hay tên của nhà ngoại giao liên quan. Cán bộ của Bộ Ngoại giao Việt Nam đề nghị VOA gửi câu hỏi bằng văn bản qua email tới Vụ Thông tin Báo chí của bộ.

Bộ Ngoại giao Đức nói Hà Nội đã không hồi đáp “phù hợp” sau vụ trục xuất người phụ trách hoạt động tình báo của Việt Nam ở Đức do liên quan đến vụ việc.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Đức Rainer Breul khẳng định: “Chúng tôi sẽ không bỏ qua vụ này”. Ông nói thêm rằng Đức trông đợi một lời xin lỗi chính thức và cam kết sẽ không có những điệp vụ tương tự như vậy trên đất Đức.

Trang web của phái bộ ngoại giao Đức ở Việt Nam cho biết thêm phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Đức đã nói rằng cho tới nay Việt Nam “hoàn toàn không đáp ứng các yêu cầu” của Đức, cũng như “không thừa nhận việc vi phạm pháp luật và phá vỡ lòng tin”.

Vì điều này, người phát ngôn Đức cho hay trong buổi làm việc hôm 21/9 với Đại sứ Việt Nam tại trụ sở Bộ Ngoại giao Đức, nước này đã thông báo với phía Việt Nam về việc “sẽ tạm dừng mối quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam”.

Vụ việc làm Đức nổi giận và gây sóng gió ngoại giao giữa hai nước Việt, Đức liên quan đến ông Trịnh Xuân Thanh, 51 tuổi.

Ông bị Việt Nam buộc tội mắc sai phạm trong quản lý khi ông đứng đầu một công ty thành viên thuộc Tập đoàn dầu khí quốc gia PetroVietnam, gây thiệt hại tới 150 triệu đôla. Ngoài ra ông còn chịu các cáo buộc khác về tham ô.

Trước nguy cơ phải chịu án tử hình nếu bị kết tội, ông Thanh đã lặng lẽ biến mất từ tháng 7 năm ngoái. Người ta tin rằng ông đã bỏ trốn ra nước ngoài.

Cuối tháng 7 vừa qua, nhà chức trách Đức cáo buộc rằng một nhóm người có vũ trang đã bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh, khi ông đang ở Đức và xin tị nạn, rồi đưa ông về Việt Nam.

Ít ngày sau vụ việc, ông Thanh đã xuất hiện trong một video được công bố trên truyền hình nhà nước Việt Nam, trong đó, ông nói đã tự về nước để tự thú.

Ngoài việc trục xuất các nhà ngoại giao Việt Nam, nhà chức trách Đức hồi cuối tháng 8 cũng đã tạm giam một người Việt Nam bị tình nghi dính líu đến vụ bắt cóc. Người đàn ông mang tên Nguyễn Hải Long, 46 tuổi, đã bị dẫn độ từ Cộng hòa Séc sang Đức. - VOA

16.

Tiểu thuyết liên tưởng hiện thực xã hội bị đình chỉ vì 'mô tả đen tối' --- Bị cấm, 'Mối Chúa' của Tạ Duy Anh được săn lùng

Một cuốn tiểu thuyết lấy cảm hứng từ các sự kiện nổi cộm trong đời sống xã hội Việt Nam trong thời gian qua vừa bị Bộ Thông tin và Truyền thông ra lệnh đình chỉ phát hành vì mô tả hiện thực một cách “đen tối, u ám”.

Một nhà phê bình văn học từ Hà Nội nói với VOA rằng ông thấy những gì mà cuốn tiểu thuyết đó phản ánh là “bình thường” và lệnh cấm lưu hành chỉ có tác dụng ngược.

Tiểu thuyết “Mối chúa” của tác giả Tạ Duy Anh ký dưới bút danh Đãng Khấu, mô tả những hiện thực gợi nhớ đến những vụ việc như vụ ông Đoàn Văn Vươn ở Tiên Lãng, Hải Phòng, nổ súng vào đoàn cưỡng chế đất, vụ nhà máy thép Formosa ở Hà Tĩnh xả thải, các đại án ngân hàng đang được xét xử...

Theo bản tin của Thông tấn xã Việt Nam thì “Mối chúa” bị đình chỉ do “phần lớn các nhân vật đều thể hiện sự đen tối, vô vọng, đau đớn khi phản ánh những vấn đề nổi cộm trong xã hội hiện nay” và bao phủ tác phẩm là “lòng tham và sự bất chấp pháp luật.”

Ngoài ra, giọng điệu chế giễu sâu cay cũng là một nguyên nhân khiến cho tác phẩm bị chặn lại. Cục Xuất bản, In và Phát hành thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam, cho rằng tiểu thuyết này “tô đậm” và “khái quát hóa” tiêu cực xã hội khiến cho “hiện thực trở nên đen tối, u ám”.

Do đó, cơ quan này đã yêu Nhà xuất bản Hội Nhà văn, cơ quan liên kết với Công ty Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam xuất bản “Mối chúa”, đình chỉ phát hành “để thẩm định lại nội dung” cuốn tiểu thuyết.

Trao đổi với VOA, ông Phạm Xuân Nguyên, một nhà phê bình văn học ở Hà Nội, nói rằng nhiệm vụ của nhà văn “không phải là tô hồng, cũng không phải bôi đen” mà là “trình bày cảm nhận của mình về hiện thực xã hội.”

Còn nhận định rằng tác phẩm đen tối hay tươi sáng là tùy vào cảm nhận của từng người đọc, ông Nguyên nói. “Có người nói đó là đen tối nhưng tôi cảm nhận không có gì đen tối”.

Khi được hỏi những câu chuyện được tác giả kể lại trong tác phẩm có thể khiến người đọc liên tưởng đến những vụ việc ảnh hưởng xấu đến thanh danh của chính quyền trong thời gian qua, ông Nguyên cho rằng điều đó “pháp luật không cấm”.

“Vụ việc Formosa báo chí đã nói rồi, đã viết rất nhiều rồi, đã đưa công khai rõ ràng rồi. Vụ ông Đoàn Văn Vươn tòa cũng đã xử rồi, ông Vươn cũng đã thụ án xong và đã trở về địa phương lại rồi. Các đại án ngân hàng cũng đang được xét xử. Nhà văn cũng như mọi người khác tiếp nhận những thông tin đó, tổng hợp lại đưa vào tác phẩm của mình, phát triển thêm và xây dựng hình tượng nhân vật thì cũng chẳng sao cả,” ông Nguyên nói.

“Đặt trong hoàn cảnh hiện tại thì độc giả có thể thấy trong tác phẩm những mảng hiện thực, những góc cạnh của đời sống, nhưng tác giả không phải là sao chép mà có sự sáng tạo của ông.”

“Nếu không đưa những cái này vào tác phẩm thì có thể bị phê phán là không bám sát hiện thực, không bám sát cuộc sống,” ông nói thêm.

Theo nhận định của nhà phê bình này thì “Mối chúa” cũng “thể hiện hiện thực tươi sáng” chứ không phải hoàn toàn là u tối.

Ông dẫn lại nhân vật cô gái trẻ xuất hiện ở phần sau của “Mối chúa” có vẻ đẹp trong trắng và luôn hướng về người khác. Nhân vật này khi lên thay người cha làm giám đốc các dự án kinh doanh, đã cho dừng các dự án sân golf khiến người dân mất đất chứ không như cha, chỉ tìm mọi cách để áp đặt dự án và đẩy người dân đến đường cùng.

“Đó là hiện thực tươi sáng chứ cái gì nữa,” ông Nguyên nhận xét.

Theo ông Nguyên thì về danh nghĩa ở Việt Nam không có cơ quan kiểm duyệt các tác phẩm văn chương trước khi xuất bản mà các nhà xuất bản chỉ biên tập và chịu trách nhiệm về sự biên tập của mình sau khi xuất bản.

Ông Nguyên cho rằng công việc biên tập này chỉ nên là để đảm bảo các tác phẩm không phạm vào những điều mà pháp luật cấm, nhưng cũng không tác giả nào “nhè vào chỗ cấm mà viết mà đem tác phẩm đến nhà xuất bản cả.”

“Làm biên tập mà cứ phải nghĩ đến ngăn ngừa cái này cái kia thì không phải là biên tập,” ông nói, “Nhà biên tập không phải là gác cổng, nếu không, chỉ làm nghèo văn chương.”

“Lệnh cấm chỉ phản tác dụng mà thôi. Nó làm giảm, thu hẹp tính đa chiều, đa nghĩa vốn là một đặc tính của văn chương. Nó chỉ càng làm cho người ta tò mò tìm đọc tác phẩm bị cấm, và nếu đó là tác phẩm xấu thật sự thì lệnh cấm chỉ góp phần tạo vinh quang giả tạo cho cái xấu.” - VOA

***

‘Đãng khấu’

Những ngày vừa qua, cái tên Tạ Duy Anh, “Mối Chúa”, Đãng Khấu chiếm khá nhiều không gian trên mạng xã hội, đặc biệt từ giới văn chương, nhà phê bình văn học lẫn giới ngoại văn.

Người ta bàn luận nhiều vì ít ai xa lạ với cái tên Tạ Duy Anh cùng những tác phẩm Lão Khổ; Thiên thần sám hối; Sinh ra để chết (in ở hải ngoại), Bước qua lời nguyền, một truyện ngắn đình đám đăng trên báo Văn Nghệ cuối những năm 1980. Nông thôn và đời sống người nông dân Việt Nam đã xuất hiện cùng Tạ Duy Anh từ thời điểm đó.

Nên, cái “thiên hạ sự” của Mối Chúa xuất hiện có thể thấy trước tiên từ hai yếu tố: tên của cuốn sách, Mối chúa và bút danh của tác giả, Đãng Khấu, thay vì ba chữ Tạ Duy Anh.

Hiểu theo ngữ nghĩa một cách khác, ‘Đãng’ là trừ hại, là hành xử của người quân tử, và ‘Khấu’ là thảo khấu, là trộm cướp, là cái ác.

Nhưng Trừ ai? Trừ gì? Trừ trộm cướp? Trừ cái ác? Hay trừ Mối Chúa?

Và ai trừ? Đãng Khấu có đúng không?

Bắt đầu bằng nụ cười sảng khoái, Đãng Khấu Tạ Duy Anh nói rằng nghĩ như thế cũng được, mà không phải như thế cũng chẳng sai.

Tự nhận mình là một người nông dân “chính hiệu”, Tạ Duy Anh đủ “chín” và đủ “lực” để nhìn, nghe, ngửi, nếm, rồi cảm nhận cái vị đắng, cay, ngọt, mặn của những sự kiện xảy ra với người nông dân nói riêng và người dân thấp cổ bé miệng nói riêng.

Đơn giản với Tạ Duy Anh, nó cũng là một phần đời sống hàng ngày của đất nước, bao giờ cũng kéo theo những hậu quả tai hại khác, như khủng hoảng xã hội, niềm tin, bao giờ cũng có đổ vỡ tinh thần đi kèm.. Nó sẽ tác động đến mỗi người một cách khác nhau. Và nó nhận lại phản ứng khác nhau từ mỗi người.

“ Với tôi thì tôi luôn ray rức là tôi chẳng làm được gì cả, không làm được gì giúp cho cộng đồng ấy.

Bản thân tôi thì tôi cảm nhận rằng bất cứ ở đâu, người dân thấp cổ bé họng luôn bị thiệt thòi. Những người chiếm đoạt đất đai của người dân không hẳn chỉ là cán bộ, những người có quyền lực trong bộ máy, đôi khi là những lực lượng có tiền họ thao túng, tìm cách chiếm đoạt tài nguyên vốn thuộc về người nông dân.

Những việc như thế luôn làm cho xã hội có 1 tổn thương nào đấy.

Mỗi người có cách thể hiện. Riêng tôi thì tôi đánh động bằng cách dùng ngòi bút sáng tạo lại hiện thực ấy theo 1 cách mà hy vọng rằng nó sẽ tác động đến cộng đồng theo 1 cách nào đó.”

Mối Chúa

Thế là ròng rã ba năm, ngòi bút của Tạ Duy Anh mỗi ngày khơi bới, tìm ra thành phần quan trọng nhất trong một tổ mối, đó là mối chúa. Tạ Duy Anh thừa biết rằng vòng đời của mối chúa có thể lên đến 50 năm, và chỉ dành cho việc nằm yên một chỗ và đẻ trứng.

Ông viết, viết để thoát ra một cái tư tưởng ông gọi là “nỗi ray rức triền miên bám theo mình ngày này qua tháng khác, rằng trong khi xã hội như vậy thì mình chẳng làm được việc gì.”

Hỏi rằng, “vì sao lại là mối chúa? Mục đích trừu tượng như thế để làm gì?”

“Nhất định phải có một ý đồ gì đó. Ngay từ cái tên đã là ý đồ rồi.

Nếu tôi không có ý đồ gì thì tôi cũng không đủ can đảm không đủ đam mê để theo đuổi. Nhưng khi tạo ra một hình tượng như vậy rồi thì không còn thuộc về quyền của người viết nữa.

Ví dụ có những người cho rằng mối chúa là căn nguyên của tất cả sự tàn phá. Vì nó có thể đẻ ra cả 1 đội mối quân. Mà đội mối quân thì sức tàn phá của nó kinh khủng.”

Không khác với cách lý giải mà Tạ Duy Anh trả lời tờ Tiền Phong: “Mối Chúa là một nhân vật không có thật, là một lốt người. Với tất cả các chỉ dẫn thì bạn đọc phải hiểu mối chúa không phải một ông ở trong một công ty nào đó, bởi công ty nào có khả năng thắt cổ ngân hàng, tạo ra một thể chế nhỏ? Đó chắc chắn phải là một nhân vật cực khủng. Một con mối chúa có thể tạo ra triệu con mối con để tàn phá.”

Thế tổ mối có những con mối chúa ấy làm tổ ở đâu? Có bao nhiêu con mối chúa hay chỉ có một mà thôi?

Và nếu căn nguyên của sự mục nát, hư hỏng bị gây ra bởi những con mối ngày ngày đục khoét, thì căn nguyên của tiểu thuyết Mối Chúa là gì?

Để trả lời, Tạ Duy Anh gọi mình là vừa được và vừa bị chứng kiến cái hiện thực ấy xảy ra hàng ngày, lặp lại hàng ngày. Như vòng đời của những con mối chúa miệt mài sinh nở tạo ra vô vàn con mối con.

“Người viết từ trước đến giờ lúc nào cũng phải dựa trên một nền tảng hiện thực nào đó. Tôi chả bịa ra được một cái gì cả. Những hiện thực đó nó đã, đang và sẽ tiếp tục xảy ra. Đây là 1 giai đoạn rất đặc biệt của lịch sử phát triển của Việt Nam.”

“Thu hồi đất Dương Nội này, rồi Đồng Tâm này đang ngày ngày âm thầm, có nơi bộc lộ, có nơi chưa. Nó phản ảnh 1 hiện trạng chung, có 1 bất cập chung. Có lẽ nó bị có 1 cái gì đó bị khiếm khuyết từ cội nguồn của sự việc, như luật pháp, qui định đất của toàn dân chẳng hạn.”

Báo chí trong nước viết rằng “Giới văn chương rỉ tai nhau: “Mối Chúa” là tác phẩm hoành tráng nhất của Tạ Duy Anh từ trước tới giờ.”

Cũng chính tờ Tiền Phong trích dẫn phát hiện của nhà văn Phạm Lưu Vũ: “Mối Chúa” là kiểu tiểu thuyết lồng trong tiểu thuyết, với lối viết đậm chất Kafka (“Kafka dùng một chữ cái để đặt tên nhân vật (Mr.K) còn Tạ Duy Anh dùng 3 chữ cái: Mr.Đại”).

Án tử cho Mối Chúa?

Tạ Duy Anh phải chủ động kết thúc quá trình “đãng khấu” của mình đúng 3 năm, kể từ tháng 3 năm 2014 vì ông sợ mình sẽ mãi tiếp tục đắm chìm trong cái tổ mối đang ngày một sinh sôi nảy nở, phát triển có thể đến vô cực.

Có phải quyết định có chương cuối cùng, cho “Mối Chúa” xuất hiện ra mắt thì cũng đồng nghĩa với kết án tử con mối chúa không?

Câu trả lời được Cục xuất bản đưa ra vào ngày 13 tháng 9 năm 2017:

“Nội dung cuốn sách phản ánh những vấn đề nổi cộm trong xã hội hiện nay. Qua đó tác giả đã vạch trần những tiêu cực và bất công trong xã hội. Tuy nhiên, phần lớn các nhân vật trong tác phẩm từ thấp đến cao đều đen tối, vô vọng, đau đớn. Qua lời kể của các nhân vật, hiện lên những thế lực hắc ám, một xã hội hầu như được chỉ huy bằng những kẻ ngu dốt, tham lam, thủ đoạn. Toàn bộ hệ thống bộ máy chính quyền bộc lộ sự tàn nhẫn, vô đạo, đàn áp nông dân, giết hại lẫn nhau, giết người chống đối chỉ vì tiền…”

Nhà văn Phạm Lưu Vũ nói ngay nội dung của bản đình chỉ này đã “tóm tắt tuyệt vời nội dung tư tưởng của tác phẩm” và đăng một đoạn bình về cuốn tiểu thuyết ngay sau khi đó:

“Lão Tạ (Tạ Duy Anh) chỉ tả duy nhất một thằng quan cấp huyện, lại dùng chữ "huyện trưởng" thay vì Chủ tịch huyện, vậy mà "thằng công văn" ấy vẫn suy ra: "Toàn bộ hệ thống bộ máy chính quyền bộc lộ sự tàn nhẫn, vô đạo, đàn áp nông dân, giết hại lẫn nhau, giết người chống đối chỉ vì tiền…" thì... giỏi thật.”

Mối Chúa bị khai tử sau ba năm thai nghén không. Song Tạ Duy Anh không quan trọng điều này.

“Riêng với Tạ Duy Anh viết thì không bao giờ quan tâm đến nó được in ra lúc nào và nó có được in ra hay không? Vì nếu như thế thì trong lúc viết anh sẽ tự hạn chế rất nhiều tư tưởng, ý đồ của mình.”

Mình theo đuổi xu hướng ngòi bút phải tự do. Tự do thì phải tự tạo ra. Không bị phụ thuộc vào nhiều thứ. Đừng mong giải thưởng, đừng mong chức tước… thì mới có tự do.

Hiện nay và cho đến khi tôi không sáng tác nữa thì vẫn theo tinh thần ấy.”

Kết thúc cuộc trò chuyện cũng bằng giọng cười sảng khoái, tuy có vẻ trầm ngâm khi nói về vai trò của nhà văn viết tác phẩm hư cấu trong thời nay:

“Càng ngày nhà văn càng cô độc trong xã hội. Không phải là ai bắt cô độc đâu, mà số người đọc văn hư cấu càng ngày càng ít đi so với 30, 40 năm trước đây.”

Nhưng Tạ Duy Anh sảng khoái cho rằng “Sự thờ ơ của một bộ phận nào đó lại là nỗi may của một bộ phận khác có thể lớn hơn?”

Trên mạng xã hội những ngày qua, những ai quan tâm đến Mối Chúa của Đãng Khấu đều có chung sự chờ đợi đón đọc cuốn tiểu thuyết bằng bản điện tử. Dịch giả Phạm Nguyên Trường thì chẳng ngại ngần khi viết cơ quan chức năng đã vô tình “Phong thánh cho Tạ Duy Anh” khi ra quyết định cấm phát hành. - RFA

17.

Hội nghị Trung ương 6 ‘xem xét kỷ luật'

Hội nghị Trung ương 6 của Đảng Cộng sản Việt Nam dự kiến diễn ra trong tuần đầu tháng 10.

Dường như trường hợp Bí thư Đà Nẵng, Ủy viên Trung ương Đảng, Nguyễn Xuân Anh, sẽ được Bộ Chính trị trình cho Ban Chấp hành Trung ương tại hội nghị xem xét mức kỷ luật.

Sáng 22/9, Ủy ban kiểm tra Trung ương đã vào Đà Nẵng công bố chi tiết kết luận về các sai phạm của các lãnh đạo thành phố này.

Trước đó, ủy ban kỷ luật của Đảng đã công bố trên phương tiện truyền thông các vi phạm của Ban Thường vụ Thành ủy Đà Nẵng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh và Chủ tịch UBND TP Huỳnh Đức Thơ.

Theo quy trình của Đảng Cộng sản, sau buổi họp tại Đà Nẵng, các cá nhân liên quan sẽ tiến hành kiểm điểm, rồi trình cho tổ chức Đảng xem xét hình thức kỷ luật.

Trường hợp ông Nguyễn Xuân Anh, ủy viên Trung ương Đảng, sẽ do Bộ Chính trị trình Ban Chấp hành trung ương xem xét mức kỷ luật.

Sau thông báo của Ủy ban kiểm tra Trung ương, Bộ Công an cũng cho biết sẽ tiến hành điều tra việc bán nhà đất công tại Đà Nẵng từ năm 2006 đến nay.

Đồng thời, Thanh tra Chính phủ sẽ thanh tra việc chấp hành pháp luật đối với các dự án đầu tư xây dựng trên bán đảo Sơn Trà, Đà Nẵng từ 2003 đến 2016.

Một loạt các báo chính thống tại Việt Nam cũng đăng các bài nêu "sai phạm" tại Đà Nẵng không chỉ dưới thời ông Nguyễn Xuân Anh, mà cả thời kỳ nắm quyền của cố Bí thư Thành ủy Nguyễn Bá Thanh.

Thành phố Đà Nẵng từng được xem là mô hình nổi bật trong giai đoạn cuối nhiệm kỳ Bí thư của ông Nguyễn Bá Thanh (làm Bí thư Thành ủy từ 2003 đến 2013).

Ông Nguyễn Xuân Anh, sinh năm 1976, trở thành Bí thư thành phố này năm 2015.

Theo báo Pháp Luật TP. HCM, Bộ Công an đang điều tra các sai phạm trong việc thực hiện chín dự án và mua, chuyển nhượng 31 nhà, đất công sản thuộc sở hữu nhà nước tại Đà Nẵng từ năm 2006 đến nay.

Trong đó, đa số đều được thực hiện từ năm 2006 đến 2012. - BBC

18.

Chính phủ VN nói gì về phim 'The Vietnam War'?

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng lên tiếng về bộ phim tài liệu The Vietnam War (Chiến tranh Việt Nam) tại buổi họp báo thường kỳ hôm 21/9, theo truyền thông trong nước.

Trả lời câu hỏi của phóng viên AFP rằng chính phủ Việt Nam đánh giá như thế nào về bộ phim và những phản ánh trong bộ phim có thực sự khách quan hay không, bà Hằng nói:

"Đây là cuộc kháng chiến chống Mỹ của nhân dân Việt Nam, mang tính chính nghĩa, phát huy được truyền thống sức mạnh đoàn kết của cả dân tộc, được bạn bè và nhân dân thế giới hết sức ủng hộ. Chính vì thế đã đi đến thắng lợi cuối cùng và thống nhất đất nước".

Phóng viên này cũng hỏi liệu Người phát ngôn Bộ Ngoại giao đã xem bộ phim tài liệu hay chưa và mô tả những người làm phim cho rằng bộ phim của họ "phản ánh khách quan" về cuộc chiến này.

Bà Hằng nói rằng "Cá nhân tôi mong muốn nhân dân Mỹ và các nhà làm phim hiểu được tính chính nghĩa của cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam cũng như thiện chí của Việt Nam."

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao không đưa ra bình luận gì về nội dung chi tiết trong bộ phim tài liệu mà chỉ khẳng định sự cải thiện trong mối quan hệ song phương giữa Việt Nam - Hoa Kỳ sau chiến tranh.

"Những bước phát triển tích cực trong mối quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ vừa qua là kết quả của những nỗ lực to lớn của hai nước và chủ trương của Việt Nam về việc gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai," bà Hằng cho biết.

Bộ phim tài liệu 10 phần dài 18 tiếng do hai đạo diễn người Mỹ Ken Burns và Lynn Novick chính thức được công chiếu hôm 17/9 trên kênh phát sóng cũng như trang web của đài PBS của Hoa Kỳ và đã thu hút nhiều sự quan tâm của cộng đồng quốc tế và Việt Nam.

Giới trẻ và học giả Việt Nam nghĩ gì?

Trong buổi Bàn tròn Thứ Năm với BBC Tiếng Việt, cựu đạo diễn, blogger Song Chi chia sẻ nhận định của bà về bộ phim Chiến tranh Việt Nam:

"Vẫn là cái nhìn của người Mỹ về Việt Nam. Bộ phim tư liệu phỏng vấn nhiều người khác nhau, tuy nhiên cả ba phe đều thấy những điểm không hài lòng.

"Bộ phim mổ xẻ được, chỉ trích sai làm của chính quyền Mỹ, sự thất bại của người Mỹ, và đề cao quân Bắc Việt, coi thường lãnh đạo Việt Nam Cộng Hòa. Ví dụ như anh em ông Diệm cũng không được Mỹ đánh giá tích cực. Miền Bắc cũng sẽ không thích đề cập đến Mặt trận giải phóng dân tộc là do Cộng Sản dựng lên dưới sự hậu thuẫn của Liên Xô và Trung Quốc."

"Bộ phim cho thấy ý chí sắt đá của người Cộng Sản, mặt khác cũng cho thấy sự tàn bạo, thảm sát Mậu Thân mà phía miền Bắc vẫn không muốn thừa nhận. Đây là lý do Hà Nội cũng không muốn công chiếu bộ phim dù miền Bắc được khen khá nhiều."

"Người Việt chưa bao giờ dám nhìn thẳng vào sự thật, đặc biệt là người Cộng Sản. Sẽ rất khó để có một bộ phim chiến tranh Việt Nam trung thực.

"Trong tương lai, người Việt Nam một lúc nào đó sẽ làm một bộ phim thật sự về cuộc chiến vì đó là cuộc chiến của chúng ta. Khi không học được bài học của quá khứ thì sao có thể bắt đầu về tương lai được."

Một khách mời trẻ trong chương trình, cựu sinh viên Học viện báo chí truyền thông, Mai Doãn Đông bình luận:

"Bộ phim là một khối tư liệu hình ảnh khổng lồ về cuộc kháng chiến chống Mỹ đối với nhân dân Việt Nam, ý nghĩa nhất cho các bạn trẻ, để có một cảm xúc, cái nhìn đa chiều về một cuộc chiến mà thế hệ chúng tôi chưa từng được trải qua.

"Tôi cũng có lời góp ý cho các bạn tra quan tâm đến lịch sử Việt Nam nói chung và chiến tranh Việt Nam nói riêng. Hãy đi, hãy tìm hiểu, để biết rằng thế giới này rộng lớn hơn rất nhiều, và tình chất phức tạp đa dạng của một cuộc chiến."

Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội nhà báo tự do Việt Nam nói:

"Đây là một trong những bộ phim về chiến tranh Việt Nam có tính khách quan nhất, có cả hai chiều, sẽ làm cho một số người Mỹ không hài lòng. Tôi không hiểu sao chính quyền Việt Nam thận trọng đến mức không cho công chiếu ở Việt Nam. Một cái gì đó thuộc về sự thật lịch sử thì trước sau cũng phải công bố. Chính quyền Hà Nội nên tôn trọng lịch sử, không thể bưng bít được." - BBC

19.

Cá tôm lại chết gần nhà máy Vĩnh Tân 4

Ngư dân tỉnh Bình Thuận cho hay có nhiều cá và các hải sản khác bị chết tại khu vực ven biển xung quanh nhà máy nhiệt điện than Vĩnh Tân 4.

Đây là khu vực thuộc hai xã Vĩnh Hảo và Phước Thể, Huyện Tuy Phong tỉnh Bình Thuận.

Theo các ngư dân thì hiện tượng này xảy ra cùng lúc với ống khói của nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 hoạt động trở lại. Các ngư dân cũng cho biết là hiện nay dưới đáy biển vùng này có một lớp bùn dày khoảng từ 1 đến 2 cm, mà trước kia chỉ có sỏi và cát.

Một vị lãnh đạo của nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 trả lời báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh rằng dự án đang vận hành thử nghiệm và sẽ dừng chạy nếu có sự cố môi trường.

Xin được nhắc lại là vào tháng 7 năm nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường, chính quyền tỉnh Bình Thuận cùng với ban quản lý nhà máy điện Vĩnh Tân 2 có ý định dìm bùn nạo vét cảng Tuy Phong xuống biển Bình Thuận, nhưng dự án bị phản đối dữ dội nên đã dừng lại.

Khu vực ven biển tỉnh Bình Thuận có bốn dự án nhà máy điện chạy bằng than tại Vĩnh Tân, được cho là sẽ đem lại nhiều hậu quả tiêu cực về môi trường cho vùng ven biển này. - RFA

Link:

http://bit.ly/2kWPNo9

Nhìn Ra Bốn Phương

Nhìn Ra Bốn Phương

Thứ Sáu, 22 tháng 9, 2017

Tin Cập Nhật Thứ Sáu 22/9 - Lê Minh Nguyên

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét