Điện đàm với Trump, tổng thống Đài Loan thắng lớn - Thanh Phương

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn ngồi trong văn phòng tại Đài Bắc để nói chuyện qua điện thoại với tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump ngày 03/12/2016.Taiwan Presidential Office/Handout via REUTERS<!>

Với cú điện thoại cho tổng thống tân cử Hoa Kỳ Donald Trump ngày 02/12, nữ tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đã giành được một chiến thắng ngoại giao ngoạn mục. Cú điện thoại chỉ kéo dài khoảng hơn 10 phút, nhưng khi trực tiếp điện đàm như vậy với tổng thống Đài Loan, tổng thống tân cử Donald Trump đã làm trái với chính sách của Hoa Kỳ kể từ năm 1979, đó là chỉ công nhận một nước Trung Quốc duy nhất, mà Đài Loan là một bộ phận không thể tách rời.

Nói cách khác, với cú điện thoại nói trên, chưa bao giờ Đài Bắc tiến gần như thế đến việc được Washington công nhận chính thức, đồng thời thu hút sự chú ý của quốc tế đến hòn đảo mà từ bao năm qua vận hành như là một quốc gia dân chủ, độc lập, nhưng vẫn bị cô lập trên trường quốc tế.

Theo văn phòng tổng thống Đài Loan, trong cuộc điện đàm với ông Donald Trump, bà Thái Anh Văn đã nhờ Hoa Kỳ giúp cho Đài Loan được “tham gia” và “đóng góp” nhiều hơn vào các hồ sơ quốc tế. Chủ trương của tổng thống Thái Anh Văn là Đài Loan đóng vai trò lớn hơn trong các tổ chức của Liên Hiệp Quốc, cũng như của các tổ chức quốc tế. Cho tới nay, Bắc Kinh vẫn gây áp lực lên các nước có quan hệ ngoại giao với Trung Quốc (tổng cộng 170 nước, so với Đài Loan chỉ được 22 quốc gia công nhận), để ngăn chận các nỗ lực của chính quyền Đài Bắc nhằm có một chổ đứng vững chắc hơn trên trường quốc tế.

Trong cuộc điện đàm nói trên, tổng thống Thái Anh Văn cũng muốn Đài Loan được Hoa Kỳ trợ giúp nhiều hơn về mặt quân sự để có thể phòng thủ chống Trung Quốc. Mặc dù cắt đứt bang giao với Đài Bắc từ năm 1979, nhưng Washington vẫn bán nhiều vũ khí cho Đài Loan, và lần bán vũ khí nào cũng khiến Bắc Kinh giận dữ.

Cũng cần phải thấy rằng bà Thái Anh Văn đã điện thoại cho ông Trump vào lúc bà đang gặp nhiều khó khăn trong nước, với tỷ lệ được lòng dân của tổng thống Đài Loan nay rơi xuống chỉ còn 26%, so với mức 47% vào tháng 6, ngay sau khi bà nhậm chức. Kinh tế Đài Loan thì đang trên đà sụt giảm, được dự báo sẽ chỉ đạt 1,87% vào năm tới. Với chiến thắng ngoại giao nói trên, tổng thống Thái Anh Văn hy vọng sẽ phục hồi uy tín của bà, vì đa số người dân Đài Loan ủng hộ hành động này.Sau cú điện thoại nói trên, Bắc Kinh trút sự giận dữ về phía Hoa Kỳ hơn là về phía Đài Loan, thể hiện qua công hàm “lọng trọng phản đối” chính phủ Mỹ. Báo chí Trung Quốc hôm nay cũng chĩa mũi dùi về phía ông Donald Trump nhiều, chỉ trích nhà tỷ phú là “thiếu kinh nghiệm về ngoại giao”. Riêng Hoàn Cầu Thời Báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc thì yêu cầu đưa hệ thống tên lửa đạn đạo Đông Phong 41 vào hoạt động ngay để đáp lại thái độ khiêu khích của Mỹ. Nhưng báo chí Trung Quốc cũng không quên cảnh cáo tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn rằng mọi mưu toan của chính quyền Đài Bắc gây căng thẳng sẽ gặp hậu quả ngược lại.

Chính phủ Đài Bắc hôm nay cũng đã cố làm dịu tình hình, khi kêu gọi Trung Quốc giữ bình tĩnh, nhắc lại rằng tổng thống Thái Anh Văn sẽ không đưa Đài Loan trở lại con đường đối đầu với Trung Quốc và cú điện thoại nói trên không phải là một hành động khiêu khích Bắc Kinh.

Tuy vậy, căng thẳng giữa Bắc Kinh và Đài Bắc kể từ khi bà Thái Anh Văn lên làm tổng thống sẽ không dễ gì mà dịu đi, vì với lập trường không công nhận một nước Trung Quốc duy nhất, lãnh đạo Đài Loan vẫn là cái gai mà Bắc Kinh muốn nhổ đi.